Sự Khởi Nghĩa Comintern - Phong Trào Cộng Sản và Lòng Khao Khát Độc Lập của Đông Nam Á trong Thập Niên 1920
Năm 1922, một làn sóng cách mạng dâng lên tại Malaya như một phản ứng mãnh liệt với sự áp bức của chủ nghĩa thực dân Anh và lòng khao khát sâu sắc về tự do. Sự kiện này, được biết đến là Khởi Nghĩa Comintern, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Malaysia, truyền cảm hứng cho phong trào cộng sản và thức tỉnh ý thức dân tộc trên khắp Đông Nam Á.
Nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của Khởi Nghĩa Comintern phức tạp và đa chiều. Cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, Malaya trở thành thuộc địa của Anh, chịu ách áp bức về kinh tế, chính trị và xã hội. Người dân bản địa bị tước đoạt quyền lợi về đất đai, phải làm việc trong điều kiện khốn cùng tại các đồn điền cao su và thiếc, trong khi chế độ phân biệt chủng tộc rõ rệt hạn chế cơ hội giáo dục và thăng tiến của họ.
Bên cạnh đó, sự phát triển của tư tưởng Marx-Lenin ở châu Âu đã truyền cảm hứng cho những người lao động và trí thức tại Malaya. Họ tin rằng cách mạng là con đường duy nhất để giải phóng khỏi ách thống trị của đế quốc và thiết lập một xã hội công bằng hơn. Sự hình thành của Quốc tế Cộng sản (Comintern) vào năm 1919 càng tăng cường quyết tâm của các nhà hoạt động cộng sản Malaya, cung cấp cho họ một nền tảng và sự hướng dẫn từ các đồng chí quốc tế.
Khởi Nghĩa Comintern được tổ chức bởi một nhóm trí thức và công nhân trẻ tuổi, trong đó có những nhân vật quan trọng như
- Mohamed Yusof: Biệt danh “Pak Sedia”, ông là một nhà lãnh đạo Charismatic của phong trào cộng sản Malaya.
- Ahmad Boestamam: Là một giáo viên có tư tưởng tiến bộ, ông đã đóng vai trò quan trọng trong việc truyền bá tư tưởng cách mạng và tổ chức các cuộc biểu tình.
Sự kiện này diễn ra vào ngày 2 tháng 6 năm 1922, tại Perak, với cuộc tấn công bất ngờ vào một trại cảnh sát Anh. Mục tiêu của Khởi Nghĩa Comintern là lật đổ chính quyền thuộc địa Anh, thiết lập một nhà nước cộng sản và giải phóng người dân Malaya khỏi ách áp bức.
| Mục tiêu | Thực hiện |
|---|---|
| Lật đổ chính quyền thuộc địa Anh | Tấn công các trại cảnh sát và cơ quan chính phủ |
| Thiết lập nhà nước cộng sản | Mobilize quần chúng, thành lập chính phủ lâm thời |
| Giải phóng người dân Malaya | Phân phối đất đai, xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc |
Tuy nhiên, Khởi Nghĩa Comintern không đạt được mục tiêu của mình. Lực lượng cách mạng bị đánh bại bởi quân đội Anh, và nhiều nhà lãnh đạo, bao gồm Mohamed Yusof, bị bắt và xử tử. Sự thất bại của cuộc khởi nghĩa là một cú đập mạnh đối với phong trào cộng sản Malaya, nhưng nó cũng để lại những bài học kinh nghiệm quý giá cho các thế hệ sau này.
Dù không thành công về mặt quân sự, Khởi Nghĩa Comintern có ý nghĩa lịch sử quan trọng:
- Thức tỉnh ý thức dân tộc: Cuộc khởi nghĩa đã khơi dậy tinh thần dân tộc và lòng khao khát tự do trong lòng người dân Malaya.
- Trải nghiệm đấu tranh: Khởi Nghĩa Comintern là một cuộc thử thách đầu tiên của phong trào cộng sản Malaya, cung cấp cho họ những bài học quý giá về tổ chức, chiến thuật và sự kiên cường trước áp bức.
Sự kiện này cũng góp phần thúc đẩy sự hình thành của các tổ chức và phong trào dân tộc khác trong thập niên 1930 và 1940, dẫn đến sự ra đời của Đảng Cộng sản Malaya (MCP) và cuộc đấu tranh giành độc lập sau Thế chiến II.
Khởi Nghĩa Comintern là một minh chứng cho sức mạnh và ý chí bất khuất của người dân Malaya trong cuộc đấu tranh chống lại áp bức và bất công. Dù thất bại về mặt quân sự, nó đã gieo mầm cho một phong trào giải phóng mạnh mẽ, góp phần vào sự ra đời của Malaysia độc lập như ngày nay.